در سالهای اخیر، یک توصیه رایج برای افزایش عمر باتری گوشیهای هوشمند، شارژ کردن آنها تا حدود ۸۰ درصد است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که این روش از استهلاک سریع باتری جلوگیری کرده و عمر مفید آن را طولانیتر میکند. اما این توصیه تا چه حد درست است و آیا شواهد علمی محکمی برای تأیید آن وجود دارد؟ در این مقاله، به طور دقیق به بررسی علمی این مسئله خواهیم پرداخت.
باتری گوشی هوشمند چگونه کار میکند؟
بیشتر گوشیهای هوشمند امروزی از باتریهای لیتیوم-یون (Lithium-ion) یا لیتیوم-پلیمر (Lithium-polymer) استفاده میکنند. این باتریها به دلیل مزایایی همچون ظرفیت بالا، وزن سبک و عملکرد مناسب در دماهای مختلف، به استاندارد اصلی دستگاههای موبایل تبدیل شدهاند. اما این باتریها نیز محدودیتهایی دارند؛ به خصوص اینکه عمر آنها با گذشت زمان و افزایش چرخههای شارژ و دشارژ کاهش پیدا میکند.
چرخههای شارژ و دشارژ و تأثیر آنها بر عمر باتری
هر بار که گوشی خود را از صفر تا صد درصد شارژ کنید، یک چرخه شارژ محسوب میشود. باتریهای لیتیوم-یون معمولاً برای تحمل ۳۰۰ تا ۵۰۰ چرخه کامل شارژ طراحی شدهاند؛ پس از آن ظرفیت مفید آنها به حدود ۸۰٪ ظرفیت اولیه میرسد.
اما نکتهای که کمتر به آن توجه میشود این است که باتریها در حالت شارژ کامل (۱۰۰٪) و تخلیه کامل (۰٪) بیشترین فشار را تحمل میکنند. مطالعات نشان دادهاند که اگر باتری لیتیوم-یون به طور مکرر تا ۱۰۰٪ شارژ شود و در این حالت باقی بماند، به سرعت دچار کاهش ظرفیت میشود. همچنین، تخلیه باتری تا ۰٪ نیز فشار زیادی به آن وارد میکند.
چرا شارژ تا ۸۰ درصد توصیه میشود؟
مطالعات متعددی نشان دادهاند که نگه داشتن شارژ باتری در بازهای بین ۲۰ تا ۸۰ درصد به حفظ سلامت باتری کمک شایانی میکند. دلیل علمی این مسئله به ساختار شیمیایی باتریهای لیتیوم-یون باز میگردد:
زمانی که باتری نزدیک به شارژ کامل میشود، ولتاژ درون آن به بالاترین حد خود میرسد و این ولتاژ بالا باعث استرس و تنش بیشتری روی الکترودها میشود. این امر در بلندمدت باعث فرسایش سریعتر ساختار داخلی باتری میگردد. شارژ کردن باتری تا حدود ۸۰٪ باعث میشود باتری از رسیدن به این سطح استرسزا جلوگیری کند و در نتیجه عمر آن افزایش یابد.
شواهد علمی و آزمایشهای صورت گرفته
یک آزمایش علمی معروف که توسط Battery University صورت گرفته است، نشان میدهد که شارژ باتری گوشی تا ۱۰۰٪ و نگه داشتن آن در این سطح باعث کاهش چشمگیر عمر باتری میشود. در مقابل، شارژ باتری تا ۸۰ درصد و حفظ آن بین ۲۰ تا ۸۰ درصد توانسته عمر مفید باتری را تا دو برابر افزایش دهد.
نتایج مشابهی نیز در آزمایشهای مستقل دیگر به دست آمده است. شرکتهایی مانند اپل و سامسونگ نیز این توصیه را تأیید میکنند و حتی سامسونگ در گوشیهای جدید خود قابلیت محدود کردن شارژ تا ۸۵ درصد را نیز اضافه کرده است.
مزایای شارژ کردن باتری تا ۸۰ درصد
- افزایش عمر مفید باتری: با رعایت این توصیه، عمر مفید باتری گوشی شما به طور قابل توجهی افزایش پیدا میکند.
- حفظ ظرفیت باتری: کاهش نرخ فرسایش باتری و حفظ ظرفیت آن در طولانیمدت.
- کاهش گرمای تولید شده در باتری: شارژ باتری تا ۱۰۰٪ معمولاً باعث افزایش دمای باتری میشود که میتواند به سلامت کلی باتری آسیب برساند.
معایب شارژ کردن باتری تا ۸۰ درصد
- کاهش مدت زمان استفاده از هر شارژ: به طور طبیعی، شارژ باتری تا ۸۰ درصد مدت زمان استفاده از گوشی را کاهش میدهد و ممکن است برای کسانی که به شارژ کامل وابسته هستند ناخوشایند باشد.
- نیاز به شارژهای مکرر: ممکن است لازم باشد گوشی خود را به دفعات بیشتری شارژ کنید، به خصوص اگر استفاده سنگینی از آن دارید.
راهکارهای عملی برای شارژ بهینه گوشی
- شارژهای کوتاه و مکرر: سعی کنید گوشی را با شارژهای کوتاه و در بازههای ۲۰ تا ۸۰ درصد شارژ کنید.
- استفاده از قابلیت محدودسازی شارژ: برخی گوشیها مانند سامسونگ، دارای گزینهای برای محدود کردن شارژ تا ۸۵ درصد هستند که به طور خودکار از شارژ بیش از حد جلوگیری میکند.
- اجتناب از شارژ شبانه: شارژ شبانه گوشی را در حالت ۱۰۰٪ برای مدت طولانی نگه میدارد که برای باتری مضر است.
آیا شارژ کردن گوشی تا ۸۰ درصد ارزش زحمت را دارد؟
برای اکثر کاربران، رعایت بازه شارژ ۲۰ تا ۸۰ درصد ارزشمند است، زیرا به وضوح عمر باتری را افزایش میدهد. اگرچه شاید در نگاه اول این روش کمی دردسرساز به نظر برسد، اما در بلندمدت باعث صرفهجویی در هزینه تعویض باتری و حفظ عملکرد گوشی خواهد شد.
البته باید توجه داشت که حتی رعایت دقیق این اصول نیز از فرسایش طبیعی باتریها جلوگیری نمیکند، اما به طور چشمگیری روند استهلاک را کاهش خواهد داد.
نتیجهگیری
بر اساس شواهد علمی و آزمایشهای متعدد انجامشده، شارژ کردن گوشی تا حدود ۸۰ درصد به طور قابل توجهی میتواند عمر باتری را افزایش دهد. اگرچه این کار باعث نیاز به شارژهای مکرر میشود، اما در بلندمدت برای سلامت باتری گوشی بسیار سودمند است. بنابراین، برای حفظ کارایی گوشی و عمر طولانیتر باتری، توصیه میشود که این روش به عنوان یک عادت روزمره در استفاده از گوشی هوشمند شما گنجانده شود.